بخوان بنام گل سرخ

بخوان بنام گل سرخ

گردآوری از: سعید نوری بوشهری

در‭ ‬زمان‭ ‬همه‭ ‬گیری‭ ‬کووید–19‭ ‬و‭ ‬شرایطی‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬روبرو‭ ‬هستیم،‭ ‬شاید‭ ‬این‭ ‬مطلب‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬ما‭ ‬شکل‭ ‬گرفته‭ ‬باشد‭ ‬که‭ ‬چه‭ ‬جای‭ ‬شعر‭ ‬و‭ ‬شاعری‭ ‬است؟‭! ‬که‭ ‬دل‭ ‬و‭ ‬دماغ‭ ‬سرودن‭ ‬شعر‭ ‬و‭ ‬خواندن‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬دارد؟‭!… ‬مردم‭ ‬ایران،‭ ‬مانند‭ ‬مردم‭ ‬باقی‭ ‬دنیا،‭ ‬همواره‭ ‬شاهد‭ ‬بلایا‭ ‬و‭ ‬مصیبت های‭ ‬فراوان‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬تاریخ‭ ‬بوده اند‭ ‬و‭ ‬هنوز‭ ‬هم‭ ‬هستند‭. ‬ادبیات‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬شعر‭ ‬همیشه‭ ‬مرهمی‭ ‬بوده‭ ‬بر‭ ‬زخم‭ ‬انسان‭. ‬گاه‭ ‬درد‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬تسکین‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬شکیبایی اش‭ ‬را‭ ‬بالا‭ ‬برده،‭ ‬گاه‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬تشویق‭ ‬کرده‭ ‬تا‭ ‬از‭ ‬حال‭ ‬افسردگی‭ ‬به‭ ‬درآمده‭ ‬و‭ ‬چاره ای‭ ‬ساز‭ ‬کند،‭ ‬و‭ ‬گاه‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬پند‭ ‬و‭ ‬حکمت‭ ‬داده‭ ‬تا‭ ‬در‭ ‬دوران‭ ‬گرفتگی‭ ‬به‭ ‬فکر‭ ‬هم‭ ‬نوعان‭ ‬خویش‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬نوع‭ ‬بشر‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬یاد‭ ‬نبرد‭. ‬شاید‭ ‬معروف ترین‭ ‬شعری‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬باب‭ ‬صلح‭ ‬خواهی‭ ‬و‭ ‬انسان‭ ‬دوستی‭ ‬شنیده باشیم‭ ‬و‭ ‬بدانیم‭ ‬سه‭ ‬بیت‭ ‬مشهور‭ ‬حکایت‭ ‬مشرف‭ ‬الدین‭ ‬مصلح‭ ‬بن‭ ‬عبدالله‭ ‬شیرازی‭ ‬ملقب‭ ‬به‭ ‬سعدی‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬گلستان‭ ‬او‭:‬

بر‭ ‬بالین‭ ‬تربت‭ ‬یحیی‭ ‬پیغامبر‭ ‬علیه‭ ‬السلام‭ ‬معتکف‭ ‬بودم‭ ‬در‭ ‬جامع‭ ‬دمشق‭ ‬که‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬ملوک‭ ‬عرب‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬بی‭ ‬انصافی‭ ‬منسوب‭ ‬بود‭ ‬اتفاقا‭ ‬به‭ ‬زیارت‭ ‬آمد‭ ‬و‭ ‬نماز‭ ‬و‭ ‬دعا‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬حاجت‭ ‬خواست‭.‬

درویش‭ ‬و‭ ‬غنی‭ ‬بنده‭ ‬این‭ ‬خاک‭ ‬درند.                 و‭ ‬آنان‭ ‬که‭ ‬غنی‭ ‬ترند‭ ‬محتاج‭ ‬ترند

آن‭ ‬گه‭ ‬مرا‭ ‬گفت‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬جا‭ ‬که‭ ‬همت‭ ‬درویشان‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬صدق‭ ‬معاملت‭ ‬ایشان‭ ‬خاطری‭ ‬همراه‭ ‬من‭ ‬کنید‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬دشمنی‭ ‬صعب‭ ‬اندیشناکم‭. ‬گفتمش‭ ‬بر‭ ‬رعیت‭ ‬ضعیف‭ ‬رحمت‭ ‬کن‭ ‬تا‭ ‬از‭ ‬دشمن‭ ‬قوی‭ ‬زحمت‭ ‬نبینی‭.‬

به‭ ‬بازوان‭ ‬توانا‭ ‬و‭ ‬قوت‭ ‬سر‭ ‬دست                      خطاست‭ ‬پنجه‭ ‬مسکین‭ ‬ناتوان‭ ‬بشکست

نترسد‭ ‬آن‭ ‬که‭ ‬بر‭ ‬افتادگان‭ ‬نبخشاید                   که‭ ‬گر‭ ‬ز‭ ‬پای‭ ‬در‭ ‬آید‭ ‬کسش‭ ‬نگیرد‭ ‬دست

هر آن که‭ ‬تخم‭ ‬بدی کشت و چشم‭ ‬نیکی داشت     دماغ‭ ‬بیهده‭ ‬پخت‭ ‬و‭ ‬خیال‭ ‬باطل‭ ‬بست

ز‭ ‬گوش‭ ‬پنبه‭ ‬برون‭ ‬آر‭ ‬و‭ ‬داد‭ ‬خلق‭ ‬بده                  وگر‭ ‬تو‭ ‬می‭ ‬ندهی‭ ‬داد‭ ‬روز‭ ‬دادی‭ ‬هست

بنی‭ ‬آدم‭ ‬اعضای‭ ‬یک‭ ‬پیکرند                            که‭ ‬در‭ ‬آفرینش‭ ‬ز‭ ‬یک‭ ‬گوهرند

چو‭ ‬عضوی‭ ‬به‭ ‬درد‭ ‬آورد‭ ‬روزگار                        دگر‭ ‬عضوها‭ ‬را‭ ‬نماند‭ ‬قرار

تو‭ ‬کز‭ ‬محنت‭ ‬دیگران‭ ‬بی غمی                           نشاید‭ ‬که‭ ‬نامت‭ ‬نهند‭ ‬آدمی

‭ ‬‮«‬سعدی،‭ ‬گلستان‭ ‬ـ‭ ‬باب‭ ‬اول،‭ ‬در‭ ‬سیرت‭ ‬پادشاهان‮»‬

مهشید‭ ‬بیورمن‭ ‬شریفیان‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1349‭ (‬1971‭) ‬در‭ ‬بوشهر‭ ‬به‭ ‬دنیا‭ ‬آمده‭ ‬و‭ ‬بیشتر‭ ‬عمرش‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بوشهر‭ ‬و‭ ‬شیراز‭ ‬گذرانده‭ ‬است‭. ‬او‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬رشته‭ ‬زبان‭ ‬و‭ ‬ادبیات‭ ‬فارسی‭ ‬تحصیل‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1379‭ (‬2001‭) ‬به‭ ‬سوئد‭ ‬مهاجرت‭ ‬نموده‭. ‬در‭ ‬سوئد‭ ‬علوم‭ ‬اطلاعات‭ ‬و‭ ‬کتابداری‭ ‬خوانده‭ ‬و‭ ‬اکنون‭ ‬در‭ ‬کتابخانه ای‭ ‬در‭ ‬استکهلم‭ ‬مشغول‭ ‬به‭ ‬کار‭ ‬است‭. ‬علاقه ی‭ ‬اصلی‭ ‬شریفیان‭ ‬نوشتن‭ ‬است‭. ‬او‭ ‬ترجمه‭ ‬اشعار‭ ‬شاعران‭ ‬مورد‭ ‬علاقه‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬سایت‭ ‬خانه‭ ‬شاعران‭ ‬جهان‭ ‬منتشر‭ ‬می کند‭. ‬مجموعه‭ ‬اشعار‭ ‬شریفیان‭ ‬به‭ ‬فارسی‭ ‬و‭ ‬سوئدی‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬انتشار‭ ‬است‭. ‬او‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬نوشتن‭ ‬مجموعه‭ ‬داستان های‭ ‬کوتاه‭ ‬خود‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬رمانی‭ ‬را‭ ‬هم‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬تحریر‭ ‬دارد‭.‬

قطارم‭ ‬زمین‭ ‬را‭ ‬می دود

قطارم‭ ‬زمین‭ ‬را‭ ‬می دود

پشت‭ ‬پنجره‭ ‬خیره ام

و‭ ‬در‭ ‬انتظار

مبادا‭ ‬برسی‭ ‬و‭ ‬من‭ ‬نباشم

من

که‭ ‬به‭ ‬انتظار‭ ‬نشسته ام

همه‭ ‬عمر

فقط‭ ‬برای‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬هر‭ ‬بار‭ ‬گونه هایت‭ ‬را‭ ‬ببینم

که‭ ‬در‭ ‬انفجار‭ ‬هزاران‭ ‬شکوفه ی‭ ‬شاد‭ ‬

دست‭ ‬تکان‭ ‬می دهند

و‭ ‬غنچه ی‭ ‬لب‭ ‬هایت

که‭ ‬بوسه‭ ‬می شوند

آواز‭ ‬می خوانند

و‭ ‬آرام‭ ‬از‭ ‬من‭ ‬دور‭ ‬می شوند‭.‬

‮«‬مهشید‭ ‬بیورمن‭ ‬شریفیان‮»‬

بر‭ ‬کمرگاه‭ ‬بهار

چراغ‭ ‬را‭ ‬که‭ ‬خاموش‭ ‬می کنی

بر‭ ‬کمرگاه‭ ‬بهار

جوان‭ ‬می شود

فندق‭ ‬پیر؛

جام‭ ‬لاله‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬هوش‭ ‬زمین‭ ‬پر‭ ‬می کند

و‭ ‬از‭ ‬نسیم‭ ‬تُرد‭ ‬کلاهی‭ ‬می دزدد

به‭ ‬وسعت‭ ‬شکوفۀ‭ ‬کَم‭ ‬خیالی‭ ‬که

هم‭ ‬اکنون

از‭ ‬جشنواره ی‭ ‬آفتاب‭ ‬بیآید‭.‬

آی،

جام‭ ‬شرابم‭ ‬کو؟

بدین‭ ‬سرخوشی‭ ‬که‭ ‬من‭ ‬از‭ ‬مدار‭ ‬آفتاب‭ ‬می گذرم

نام‭ ‬تو‭ ‬بر‭ ‬ماهواره‭ ‬ها‭ ‬سرود‭ ‬سفر‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭…‬

بدین‭ ‬عاشقانه‭ ‬نفسی‭ ‬در‭ ‬نسیم‭ ‬گیسوان‭ ‬تو‭ ‬جاری‭ ‬ست

صحرا

در‭ ‬سروده های‭ ‬من

سراب‭ ‬و‭ ‬شراب‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬پیوندی‭ ‬کهنه‭ ‬می رهاند‭…‬

آی‭…‬

بدین‭ ‬خرمی‭ ‬که‭ ‬بهار‭ ‬از‭ ‬کوچه‭ ‬نوروز‭ ‬می گذرد

درخت‭ ‬فندق‭ ‬پیر‭ ‬از‭ ‬رویاهای‭ ‬تلخ‭ ‬تهی‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬

تهی‭ ‬شده‭ ‬از‭ ‬شب

خالی‭ ‬از‭ ‬سرمائی‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬خان‭ ‬زال‭ ‬می گذرد

ایمن‭ ‬از‭ ‬تیر‭ ‬اسفندیار

پاورچین‭ ‬می گذرد

تمنای‭ ‬بهر

از‭ ‬رگ‭ ‬فندق‭:‬

تا‭ ‬زایش‭ ‬گرهی‭ ‬سپید‭ ‬و‭ ‬چوبین

در‭ ‬صدفی‭ ‬قهوه‭ ‬ناک‭ ‬و‭ ‬چاکیده

که‭ ‬از‭ ‬روزن‭ ‬دگردیسی ی‭ ‬خویش

به‭ ‬عمر‭ ‬پروانه های‭ ‬رنگین‭ ‬می اندیشد‭ ‬و‭ ‬

در‭ ‬طلوع‭ ‬رنگین‭ ‬کمان

منفجر‭ ‬خواهد‭ ‬شد؛

تا‭ ‬لبخنده ای‭ ‬کوچک‭ ‬از‭ ‬تو

که‭ ‬در‭ ‬گلویم‭ ‬به‭ ‬چابکی‭ ‬فرو‭ ‬می چکد‭ ‬و

ستاره‭ ‬ای‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬رگ‭ ‬سرخم‭ ‬می گشاید

که‭ ‬پنجره ی‭ ‬آینده‭ ‬را

از‭ ‬تصویر‭ ‬گل‭ ‬میخ های‭ ‬کهن‭ ‬پر‭ ‬می کند‭.‬

بدین‭ ‬سرخوشی

در‭ ‬بهاری‭ ‬که‭ ‬منتظر‭ ‬هیچ‭ ‬کس‭ ‬نمانده‭ ‬است

در‭ ‬بارانی‭ ‬که‭ ‬صلیب های‭ ‬گمشده‭ ‬را‭ ‬شستشو‭ ‬می دهد

و‭ ‬صورت‭ ‬گلدسته ها‭ ‬را‭ ‬می چرخاند

به‭ ‬سوی‭ ‬ماهواره ای‭ ‬که‭ ‬هم‭ ‬اکنون‭ ‬از‭ ‬مدار‭ ‬ما‭ ‬می گذرد‭…‬

بدین‭ ‬سرخوشی

در‭ ‬ترانه‭ ‬عشقی

که‭ ‬از‭ ‬هفت‭ ‬سین‭ ‬زبان‭ ‬رد‭ ‬می شود

و‭ ‬روز‭ ‬نو‭ ‬را

مثل‭ ‬کبوتران‭ ‬نقاشی

در‭ ‬کیسه ی‭ ‬پستچی ها‭ ‬خالی‭ ‬می کند‭…‬

آی،

جام‭ ‬شرابم‭ ‬کو؟

کیست‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬گونه‭ ‬آسیمه‭ ‬سر‭ ‬به‭ ‬در‭ ‬می کوبد‭ ‬و

از‭ ‬ما‭ ‬عیدی‭ ‬می خواهد؟

کیست‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬پشت‭ ‬چشم های‭ ‬پنجره‭ ‬می نشیند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬فرهنگ ها

معنای‭ ‬نام‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬هم‭ ‬می دوزد؟

کیست‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬بر‭ ‬کمرگاه‭ ‬بهار

از‭ ‬هفتمین‭ ‬خان‭ ‬انتظار‭ ‬بیرون‭ ‬می آید‭ ‬و

مویش،‭ ‬همه،‭ ‬به‭ ‬نقره‭ ‬ی‭ ‬بافته‭ ‬می ماند؟

آی‭…‬

فقط‭ ‬بوسه ای‭ ‬وامم‭ ‬ده

تا‭ ‬صد‭ ‬چندانش‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬پای‭ ‬خنده ی‭ ‬بی‭ ‬باک‭ ‬تو

بهار‭ ‬کنم،

که‭ ‬شراب‭ ‬بوسه ی‭ ‬تو

از‭ ‬تنگ‭ ‬خواب‭ ‬مست‭ ‬تا‭ ‬است

وقتی‭ ‬چراغ‭ ‬را‭ ‬خاموش‭ ‬می کنی

و‭ ‬سبزه‭ ‬بهاری‭ ‬را

به‭ ‬خانه ی‭ ‬بازوان‭ ‬من

می سپاری‭…‬

لندن‭  ‬ـ‭  ‬مارس‭ ‬1994

«‬اسماعیل‭ ‬نوری‭ ‬علا‭ ‬

‭ ‬نشریه‭ ‬پویشگران،

‭ ‬شمارههای‭ ‬8‭ ‬و‭ ‬9‮»‬

ای‭ ‬جان‭ ‬آفتابی‭ ‬عشق

آری‭ ‬شبی‭ ‬ست‭ ‬شسته‭ ‬به‭ ‬تاریکی‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬خون

در‭ ‬خاطرم‭ ‬ولی

شمعی‭ ‬چراغداری‭ ‬خود‭ ‬را

در‭ ‬راه‭ ‬سرخ‭ ‬صبحدم‭ ‬آغاز‭ ‬می کند

اینجا‭ ‬سرای‭ ‬بسته‭ ‬خاموشی‭ ‬ست

اما

در‭ ‬من‭ ‬پرنده ای‭ ‬ست‭ ‬که‭ ‬آزادی‭ ‬تو‭ ‬را

یکریز‭ ‬در‭ ‬ترانه اش‭ ‬آواز‭ ‬می کند

پاییز‭ ‬قلب‭ ‬هاست

اما‭ ‬دلم‭ ‬به‭ ‬حوصله مندی‭ ‬درین‭ ‬هوا

پروردن‭ ‬بهار‭ ‬دگر‭ ‬ساز‭ ‬می کند

با‭ ‬شمع‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬پرنده‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬عطر‭ ‬نوبهار

حبسم‭ ‬به‭ ‬یک‭ ‬قفس

ای‭ ‬جان‭ ‬آفتابی‭ ‬عشق‭  ‬ ای‭ ‬سپید‭ ‬فام

دست‭ ‬بلند‭ ‬تو

کی‭ ‬تیغ‭ ‬می کشد

کی‭ ‬در‭ ‬به‭ ‬بستگان‭ ‬غمت‭ ‬باز‭ ‬می کند؟

‮«‬سیاوش‭ ‬کسرایی‭  ‬ـ‭  ‬هوای‭ ‬آفتاب‮»‬

می توانیم‭ ‬به‭ ‬ساحل‭ ‬برسیم

اندهت‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬من‭ ‬قسمت‭ ‬کن

شادیت‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬خاک

و‭ ‬غرورت‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬جوی‭ ‬نحیفی‭ ‬که‭ ‬میان‭ ‬سنگستان

مثل‭ ‬گنجشکی‭ ‬پر‭ ‬می زند‭ ‬و‭ ‬می گذرد‭.‬

اسب‭ ‬لخت‭ ‬غفلت‭ ‬در‭ ‬مرتع‭ ‬اندیشه‭ ‬ما‭ ‬بسیار‭ ‬است

با‭ ‬شترهای‭ ‬سفید‭ ‬صبر‭ ‬در‭ ‬واحه‭ ‬تنهایی

می توانیم‭ ‬به‭ ‬ساحل‭ ‬برسیم

و‭ ‬از‭ ‬آنجا

ناگهان

با‭ ‬هزاران‭ ‬قایق

به‭ ‬جزیره های‭ ‬تازه‭ ‬برون‭ ‬جسته‭ ‬مرجان

حمله ور‭ ‬گردیم‭.‬

تو‭ ‬غمت‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬من‭ ‬قسمت‭ ‬کن

علف‭ ‬سبز‭ ‬چشمانت‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬خاک

تا‭ ‬مداد‭ ‬من

در‭ ‬سبخ‭ ‬زار‭*‬‭ ‬کویر‭ ‬کاغذ

باغی‭ ‬از‭ ‬شعر‭ ‬برانگیزد

تا‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬ورطه‭ ‬بی‭ ‬ایمانی

بیشه‭ ‬ای‭ ‬انبوه‭ ‬از‭ ‬خنجر‭ ‬برخیزد

‮«‬منوچهر‭ ‬آتشی‭  ‬ـ‭  ‬آواز‭ ‬خاک‮»‬

سبخ‭  ‬ـ‭  ‬زمین‭ ‬رس‭ ‬شوره‭ ‬بسته‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬زیر‭ ‬آب‭ ‬دریا‭ ‬خارج‭ ‬شده

صدای‭ ‬زاینده‭ ‬رود‭ ‬می آید

کبوتران‭ ‬کوچک‭ ‬بی نشان

هزاران‭ ‬بال‭ ‬بسته

شما‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬عاشقان‭ ‬ایران‭ ‬سوگند

تصویر‭ ‬پروازتان

بر‭ ‬زنجیر‭ ‬سلول های‭ ‬نقره ای

شکست‭ ‬سدهای‭ ‬سنگی‭ ‬

رسیدن‭ ‬به‭ ‬لب های‭ ‬آزاد‭ ‬است‭. ‬

صدای‭ ‬زاینده‭ ‬رود‭ ‬می آید

زاینده‭ ‬رود‭.‬

‮«‬مریم‭ ‬رئیس‭ ‬دانا‭  ‬ـ‭  ‬سایه‭ ‬آسوریک‮»‬

مدیریت سایت