شعله دادخواه
حقایقی در مورد کووید ـــ ۱۹
برگرفته از سخنرانی دکتر علیدادزاده
در بیست و ششم ژانویه 2022 در انجمن متخصصین ایرانی سن دیگو
«تازه های کووید ـ ۱۹»
آمار جدید نشان می دهد که هماکنون در آمریکا حدود 70 میلیون فرد مبتلا به کووید ـ 19 وجود دارد و روزانه 700 هزار نفر به این بیماری مبتلا می شوند. از این تعداد 160 هزار نفر در بیمارستان ها بستری می شوند که این رقم شامل 25 هزار نفر بیمار بخش مراقبت های ویژه نیز می شود. تعداد مرگ و میر ناشی از این بیماری بالغ بر 2100 نفر به طور روزانه است. خوشبختانه سیر ابتلاء به این ویروس در هفته های اخیر رو به نزول گذاشته است.
«آمار واکسیناسون در آمریکا»
طبق امار سی دی سی تا تاریخ 24 ژانویه 2022 تعداد افرادی که حداقل یک دوز واکسن را دریافت کرده اند 251 میلیون نفر است (6/75 %). تعداد کسانی که دو دوز واکسن زده اند 9/193 میلیون و افرادی که واکسیناسیون کامل را چه بصورت واکسن های کامل یک وعده ای یا واکسیناسیون کامل دو مرحله ای انجام داده اند بالغ بر 5/210 میلیون نفر می شود. تعداد افرادی که بوستر زده اند 3/84 میلیون نفر است.
«اثرات واکسن»
واکسن ها مقاومت بدن را در مقابل عفونت بالا برده و از بستری شدن در بیمارستان ها و بخش مراقبت های ویژه جلوگیری می نماید. آمار اخیر نشان می دهد که تا نوامبر 2021 واکسن ها مقاومت بدن را تا حدود 85% بالا برده اند ولی از دسامبر 2022 به نظر می رسد که الزاماً واکسن ها دیگر جلوی ابتلای به کووید ـ 19 را به طور کامل نمی گیرند ولی همچنان از وخیم شدن حال بیمار و مرگ و میر آن ها جلوگیری می کنند.
بنا بر مطالعات اخیر کسانی که واکسن نزده اند نسبت به افراد واکسینه 13 برابر احتمال دارد که تست کوویدشان مثبت باشد و امکان فوتشان بر اثر این بیماری نیز به 68 برابر افزایش می یابد.
در کالیفرنیا که نزدیک به 80% افراد واکسینه شده اند، هنوز روزانه 106,968 نفر تست مثبت دارند که روزانه 45 نفر از آن ها می میرند. از این گروه 15,383 نفر در بیمارستان ها بستری هستند و این رقم شامل 2488 نفر بیماران در بخش مراقبت های ویژه نیز می شود.
«انواع واکسن های کنونی»
MRNA شامل Moderna و Pfizer. اتحادیه اروپا Moderna را برای تزریق در افراد 18 سال به بالا تصویب کرده ولی هنوز این موضوع به تصویب FDA نرسیده است. (البته در 22 ـ 31 ـ 1 به تصویب رسید!) Pfizer برای افراد 16 سال به بالا از طرف FDA تصویب شده است. اتحادیه اروپا تزریق واکسن فایزر را برای افراد بین 5 تا 15 سال بلامانع می داند. Pfizer به زودی برای تزریق کودکان زیر 5 سال نیز مجوز خواهد گرفت.
ـ واکسن های Vector. این واکسن ها شامل AstraZenecaو J&J است که اتحادیه اروپا برای افراد 18 سال به بالا آن را تصویب کرده است.
ـ واکسن های زیر رده پروتئینی. مانند Novavax که هنوز در دست مطالعه و بررسی و ساخت است.
«اثرات جانبی واکسن ها»
ـ شوک آنوفلکسی یا حساسیت شدید به پروتئین ها که در (%0.3) موارد دیده شده است.
ـ ایجاد لخته خون که بیشتر در واکسن های نوع وکتور مثل AstraZeneca و J&J دیده شده است.
ـ سندروم گیلن ـ باره که در مورد واکسن J&J دیده شده است.
ـ تورم عضله قلب با تزریق واکسن های RNAM که در نوع Moderna بیشتر از Pfizer مشاهده شده است.
طبق تحقیقاتی که در اسرائیل انجام شده از 5 میلیون واکسن MRNAِ که تزریق شده، 136 نفر این گرفتاری را پیدا کرده اند که البته در 95% موارد خفیف بوده. احتمال تورم عضله قلب پس از ابتلای به کورونا 4 برابر می شود.
«چه زمانی باید بوستر را زد؟»
به نظر می رسد که 5 ماه پس از تزریق دوز دوم و یا 90 روز پس از ابتلای به کووید زمان مناسبی برای زدن بوستر باشد. بوسترها در 90 درصد مواقع در جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان موثر بوده اند و تعداد مراجعین به اورژانس ها و درمانگاه ها را تا 82 درصد کاهش داده اند. این موضوع در افراد بالای 50 سال کاملا مشهود است.
«ترتیب موثر بودن ایمنی ها»
ایمنی عالی: زمانی است که دو بار واکسن زده اید و یک بار هم کووید گرفته اید.
ایمنی خیلی خوب: وقتی است که دوبار واکسن و یک بوستر زده اید.
ایمنی خوب: هنگامی است که واکسن نزده اید ولی یک بار کووید گرفته اید.
ایمنی نسبتا خوب: زمانی است که دوبار واکسن زده اید.
ایمنی ضعیف: هنگامی است که نه واکسن زده اید و نه کورونا گرفته اید.
«عواقب ابتلا به کووید»
آشفتگی و درهم ریختگی ذهنی، تنگی نفس، سردرد، ریزش مو و افسردگی
«انواع کووید»
نوع آلفا (می 2020) در انگلیس ظاهر شد و نوعی است که مسری است.
نوع بتا ( آگوست 2020) در آفریقای جنوبی پیدا شد که بسیار مسری بود و بعضی واکسن ها هم روی آن تاثیر نداشت.
نوع گاما (نوامبر 2020) در هندوستان پدیدار شد. مسری بود و علائم گوناگونی داشت. واکسن ها اثر چندانی نداشتند ولی همچنان از وخامت حال بیماران جلوگیری می کردند.
Omicron (نوامبر 2021) در کشورهای مختلف پیدا شد و بسیار مسری است. این روزها کم شدن نوع دلتا و زیاد شدن نوع Omicron را می بینیم. قدرت سرایت بسیار بالا دارد و حتی افراد واکسینه شده را مبتلا می سازد. این نوع کووید دوره نهفتگی کوتاهی دارد و علائم آن در دو سه روز ظاهر می شود. این بیماری به طور کلی خفیف تر از سویه های دیگر است. علائم آن گرفتگی و احتقان مخاط، گلودرد، سردرد و خستگی است و به ندرت علائمی نظیر سرفه ـ تب و لرز و از دست دادن حس بویائی و چشائی در آن دیده می شود.
«تست های موجود برای کووید»
هنوز هم بهترین و قابل اعتمادترین تست ها تست PCR است و حدود 48 ساعت قبل از تست آنتی ژن جواب می دهد. متاسفانه کمبود این تست در آمریکا مشهود است. تست آنتی ژن نسبت به پی سی آر از دقت کمتری برخوردار است و زمانی جواب تست را مثبت نشان می دهد که مقدار ویروس زیادی در بدن موجود باشد. این تست بیشتر در دسترس است.
«درمان کووید»
درمان های سرپایی که EUA تصویب کرده، عبارت اند از:
تزریقات وریدی: Monoclonal body Anti ـ
Omicrom:SOTRoVIMAB
delta/alpha: REGEN_COV
BAMLAVIMINAB/et ESEVIMAB
قرص ها: PAXLOVID و MOLNUPIRAVIR
تزریقات عضلانی: EVUSHELD
تزریقات وریدی با Infusion (در تاریخ 22 ژانویه 2022 تصویب شد): REMEDISVIER
درمان های دیگری که EUA تایید نکرده عبارت اند از:
INVERMECTIN که مطالعاتی با نتایج خوب و بد دارد ولی به نظر می رسد بی تاثیر نیست ولی عوارض جانبی آن شامل حملات عصبی، حرکات غیر ارادی، ضعف، دوبینی و آشفتگی ذهنی است.
ACTIV ـ 6 که هنوز در دست مطالعه است.
HYDROXICHLOROQUIN فایده ای ندارد ولی عوارض جانبی مانند اختلال در واکنش ها، دوبینی، آریتمی خطرناک قلبی (مخصوصا در بیمارانی که بالانس الکترولیتی نداشته و به طور ژنتیکی قوس QT طولانی دارند) و کم خونی کشنده را شامل می شود. همین طور G6PD و آسیب های چشمی از عوارض دیگر آن است.
FLUVOXAMINE که داروی (اختلال وسواس فکری ـ عملی یا OCD) است و بعضی مطالعات نشان می دهد که شاید موثر باشد. و ACTIV ـ 6 هنوز در دست مطالعه است.
درمان هایی که برای بیماران بستری ولی فقط در شرایط اضطراری تصویب شده، عبارتند از: REMEDISIVIR که از تکثیر ویروس جلوگیری می کند. TOCILIZUMAB یا BARICITINAB که از طریق مدولاسیون سیستم ایمنی، جلوی التهاب و خطر آن را می گیرد. DEXAMETASONE که در درمان التهاب ها به کار گرفته می شد.
«آینده کووید را چگونه می بینیم؟»
اگر به جایی برسیم که خطر واکسن ها بیشتر از خود بیماری باشد، باید آن را کنار گذاشت. به نظر می رسد که فعلا با واکسیناسیون مثلا اگر omicron بگیریم ایمنی عالی خواهیم داشت و تحت چنین شرایطی لزوم اجباری شدن ماسک از میان می رود. به نظر می رسد که کووید تبدیل به یک بیماری موسمی و بومی (Endemic) خواهد شد، چیزی مانند سرماخوردگی معمولی. به نظر می رسد که به مصونیت گله ای هم نرسیم زیرا که خیلی از کودکان و مردم کشورهای دیگر جهان واکسیناسون و ایمنی کافی ندارند. واقعیت آن است که نه واکسن ها و نه خود بیماری ما را در مقابل بیماری های آینده آن مصون نمی سازند.
امید ما آن است که:
ویروس کووید از بیماری همگانی (Pendemic) به یک بیماری موسمی/ محلی یا (Endemic) تقلیل پیدا کند.
این روزها کشورهایی مانند انگلیس، اسرائیل (که فقط 20 مورد ابتلاء در روز دارد)، دانمارک، سنگاپور، تایلند، آفریقای جنوبی و شیلی کم کم محدودیت های کووید را کم و کمتر می کنند. از این رو می توانیم امیدوار باشیم که آینده روشنی در پیش است!