یادداشت سردبیر

یادداشت سردبیر

علی صدر


دو‭ ‬لغت‭ ‬در‭ ‬زبان‭ ‬انگلیسی‭ ‬هست‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬روزها‭  ‬کاربرد‭ ‬فراوانی‭ ‬دارد‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬من‭ ‬هنوز‭ ‬ترجمه‭ ‬فارسی‭ ‬دلنشین‭ ‬و‭ ‬کاملی‭ ‬از‭ ‬آن ها‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭ ‬که‭ ‬بتواند‭ ‬حق‭ ‬مطلب‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬درستی‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬ریشه ای‭ ‬برساند‭. ‬یکی‭ ‬از‭ ‬آن ها‭ ‬‮«‬آیرونی‮»‬‭ ‬و‭ ‬دیگری‭ ‬‮«‬هیپاکرسی‮»‬‭ ‬است‭. ‬لغتنامه ها‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬ترتیب‭ ‬‮«‬کنایه‮»‬‭ ‬و‭ ‬‮«‬دورویی‮»‬‭ ‬ترجمه‭ ‬کرده اند‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬من‭ ‬هیچکدام‭ ‬از‭ ‬این ها‭ ‬واقعاً‭ ‬معنی‭ ‬را‭ ‬نمی رسانند‭. ‬مثالی‭ ‬بزنیم‭: ‬اخیراً‭ ‬در‭ ‬تگزاس‭ ‬قانونی‭ ‬را‭ ‬تصویب‭ ‬کرده اند‭ ‬که‭ ‬بر‭ ‬اساس‭ ‬آن‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬غیرقانونی‭ ‬است،‭ ‬بلکه‭ ‬مردم‭ ‬را‭ ‬تشویق‭ ‬به‭ ‬جاسوسی‭ ‬می کنند؛‭ ‬یعنی‭ ‬شهروندان‭ ‬عادی‭ ‬حق‭ ‬دارند‭ ‬کسانی‭ ‬را‭ ‬که‭ ‬اقدام‭ ‬به‭ ‬کورتاژ‭ ‬می کنند‭ ‬و‭ ‬همینطور‭ ‬کسانی‭ ‬که‭ ‬خدمات‭ ‬بهداشتی‭ ‬مرتبط‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬انجام‭ ‬می دهند‭ ‬را‭ ‬لو‭ ‬دهند‭ ‬و‭ ‬ده‭ ‬هزار‭ ‬دلار‭ ‬جایزه‭ ‬بگیرند‭. ‬ولی‭ ‬وقتی‭ ‬بچه های‭ ‬ده‭ ‬ساله‭ ‬توسط‭ ‬جوان‭ ‬هجده‭ ‬ساله ای‭ ‬با‭ ‬مسلسلی‭ ‬که‭ ‬همان‭ ‬قانون‭ ‬گذاران‭ ‬از‭ ‬حق‭ ‬مالکیت‭ ‬قانونی‭ ‬آن‭ ‬دفاع‭ ‬می کنند،‭ ‬قتل‭ ‬عام‭ ‬می شوند،‭ ‬خم‭ ‬به‭ ‬ابرو‭ ‬نمی آورند‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬مردم‭ ‬می خواهند‭ ‬که‭ ‬برای‭ ‬آمرزش‭ ‬رفتگان‭ ‬و‭ ‬بازماندگان‭ ‬دعا‭ ‬کنند‭. ‬یعنی‭ ‬حق‭ ‬زنده‭ ‬ماندن‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬جنینی‭ ‬که‭ ‬هنوز‭ ‬متولد‭ ‬نشده‭ ‬مطلق‭ ‬و‭ ‬خدشه ناپذیر‭ ‬می دانند‭ ‬ولی‭ ‬همان‭ ‬بچه‭ ‬وقتی‭ ‬به‭ ‬دنیا‭ ‬می آید‭  ‬از‭ ‬حق‭ ‬زنده‭ ‬ماندن‭ ‬برخوردار‭ ‬نیست‭. ‬همینطور‭ ‬این‭ ‬قانونگذاران‭ ‬راستگرای‭ ‬افراطی‭ ‬جلوی‭ ‬کمک های‭ ‬دولتی‭ ‬برای‭ ‬مهدکودک،‭ ‬آموزش‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬دبستان‭ ‬و‭ ‬تغذیه‭ ‬کودکان‭ ‬بی بضاعت‭ ‬را‭ ‬می گیرند‭. ‬آن ها‭ ‬همیشه‭ ‬اسلحه‭ ‬و‭ ‬تقدس‭ ‬اسلحه‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬جان‭ ‬کودکان‭ ‬ارجح‭ ‬می دانند‭. ‬در‭ ‬اینجا‭ ‬هیپاکرسی‭ ‬و‭ ‬آیرونی‭ ‬به‭ ‬وضوح‭ ‬نمایان‭ ‬هستند؛‭ ‬شرم‭ ‬و‭ ‬خجالتی‭ ‬هم‭ ‬اصلا‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭.‬

مثال‭ ‬دیگر‭: ‬وقتی‭ ‬در‭ ‬زمان‭ ‬پرزیدنت‭ ‬ترامپ‭ ‬سه‭ ‬نفر‭ ‬به‭ ‬سوپریم‭ ‬کورت‭ ‬اضافه‭ ‬شدند،‭ ‬هر‭ ‬کدام‭ ‬از‭ ‬آن ها‭ ‬و‭ ‬طرفدارانشان‭ ‬اطمینان‭ ‬می دادند‭ ‬که‭ ‬قانون‭ ‬‮«‬رو‭ ‬برعلیه‭ ‬وید‮»‬‭ (‬قانونی‭ ‬شدن‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭) ‬که‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1973‭ ‬به‭ ‬تصویب‭ ‬رسیده‭ ‬بود،‭ ‬قانون‭ ‬زمین‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬تغییر‭ ‬نخواهد‭ ‬کرد‭. ‬ولی‭ ‬معلوم‭ ‬شد‭ ‬که‭ ‬آنان‭ ‬با‭ ‬اکثریت‭ ‬غالب‭ ‬خود‭ ‬قصد‭ ‬عوض‭ ‬کردن‭ ‬قانون‭ ‬را‭ ‬داشتند‭. ‬بالاخره‭ ‬هم‭ ‬این‭ ‬کار‭ ‬را‭ ‬کردند‭ ‬و‭ ‬حق‭ ‬انتخاب‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬زنان‭ ‬گرفتند‭ ‬و‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬اختیار‭ ‬سیاستمداران‭ ‬ایالات‭ ‬مختلف‭ ‬گذاشتند‭. ‬در‭ ‬نتیجه‭ ‬اقلا‭ ‬در‭ ‬26‭ ‬ایالت‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭ ‬غیرقانونی‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬اگر‭ ‬این‭ ‬هیپاکرسی‭ ‬نیست،‭ ‬پس‭ ‬چیست؟‭ ‬شعار‭ ‬این‭ ‬سیاستمداران‭ ‬کوتاه‭ ‬کردن‭ ‬دست‭ ‬دولت‭ ‬از‭ ‬امور‭ ‬شخصی‭ ‬مردم‭ ‬است‭. ‬ولی‭ ‬در‭ ‬عمل‭ ‬به‭ ‬خود‭ ‬حق‭ ‬می‭ ‬دهند‭ ‬برای‭ ‬زنان‭ ‬جامعه‭ ‬تصمیم‭ ‬بگیرند‭.‬

مثال‭ ‬دیگر‭: ‬می گویند‭ ‬اجباری‭ ‬کردن‭ ‬واکسیناسیون‭ ‬دخالت‭ ‬در‭ ‬امور‭ ‬شخصی‭ ‬مردم‭ ‬است؛‭ ‬می گویند‭ ‬اجباری‭ ‬کردن‭ ‬ماسک‭ ‬برای‭ ‬جلوگیری‭ ‬از‭ ‬گسترش‭ ‬بیماری،‭ ‬دخالت‭ ‬در‭ ‬امور‭ ‬شخصی‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬باید‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬تمرد‭ ‬کرد،‭ ‬حتی‭ ‬اگر‭ ‬به‭ ‬قیمت‭ ‬جان‭ ‬افراد‭ ‬و‭ ‬اطرافیانشان‭ ‬تمام‭ ‬شود‭. ‬می گویند‭ ‬‮«‬بدن‭ ‬من‭ ‬مال‭ ‬من‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬دولت‭ ‬حق‭ ‬ندارد‭ ‬به‭ ‬من‭ ‬بگوید‭ ‬چه‭ ‬کنم‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬نکنم‮»‬‭ ‬ولی‭ ‬همین‭ ‬حق‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬کلیه‭ ‬زنان‭ ‬انکار‭ ‬می کنند‭. ‬می گویند‭ ‬دست‭ ‬دولت‭ ‬باید‭ ‬از‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬کوتاه‭ ‬باشد‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬خود‭ ‬حق‭ ‬می دهند‭ ‬که‭ ‬چه‭ ‬کتابی‭ ‬در‭ ‬مدارس‭ ‬تدریس‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬نشود‭. ‬تا‭ ‬آن‭ ‬جا‭ ‬که‭ ‬دستشان‭ ‬می رسد‭ ‬جلوی‭ ‬تدریس‭ ‬تاریخ‭ ‬واقعی‭ ‬را‭ ‬می گیرند‭. ‬به‭ ‬نظر‭ ‬آن ها‭ ‬دگرباشان‭ ‬و‭ ‬‮«‬ترنزجندر»ها‭ ‬هیچ‭ ‬حقی‭ ‬در‭ ‬قانون‭ ‬ندارند‭: ‬قضاوت‭ ‬و‭ ‬تصمیم گیری‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬بدن‭ ‬آنان‭ ‬و‭ ‬زنان‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کل‭ ‬به‭ ‬عهده‭ ‬دولت‭ ‬است‭. ‬ولی‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬همه‭ ‬انزجار‭ ‬و‭ ‬تنفری‭ ‬که‭ ‬می پراکنند،‭ ‬عاشق‭ ‬و‭ ‬طرفدار‭ ‬یک‭ ‬چیزند‭ ‬و‭ ‬آن‭ ‬هم‭ ‬انواع‭ ‬اسلحه‭ ‬است‭. ‬

در‭ ‬شش‭ ‬ماه‭ ‬اول‭ ‬سال،‭ ‬250‭ ‬کشتار‭ ‬حمعی‭ ‬با‭ ‬سلاح‭ ‬گرم‭ ‬در‭ ‬آمریکا‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬که‭  ‬27تای‭ ‬آن ها‭ ‬در‭ ‬مدرسه ها‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬با‭ ‬وجود‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬90‭ ‬درصد‭ ‬از‭ ‬مردم‭ ‬خواستار‭ ‬نوعی‭ ‬کنترل‭ ‬یا‭ ‬جلوگیری‭ ‬از‭ ‬فروش‭ ‬سلاح های‭ ‬جنگی‭ ‬هستند،‭ ‬سیاستمداران‭ ‬مذکور‭ ‬جلوی‭ ‬هر‭ ‬قانونی‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬نحوی‭ ‬کنترلی‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬زمینه‭ ‬ایجاد‭ ‬کند‭ ‬ایستاده اند‭. ‬کلیه‭ ‬نظرسنجی های‭ ‬انجام‭ ‬شده‭ ‬بیانگر‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬60‭ ‬درصد‭ ‬مردم‭ ‬خواستار‭ ‬ابقای‭ ‬آزادی‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭ ‬هستند‭. ‬اکثریت‭ ‬غالب‭ ‬خواستار‭ ‬کنترل‭ ‬فروش‭ ‬سلاح‭ ‬هستند‭ ‬ولی‭ ‬این‭ ‬دوستان‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬مطالب‭ ‬کاری‭ ‬ندارند‭ ‬چون‭ ‬ادعا‭ ‬می کنند‭ ‬که‭ ‬بهتر‭ ‬از‭ ‬مردم‭ ‬به‭ ‬امور‭ ‬مردم‭ ‬آشنا‭ ‬هستند‭ ‬و‭ ‬حق‭ ‬دارند‭ ‬برای‭ ‬آنان‭ ‬تصمیم‭ ‬بگیرند‭. ‬اینان‭ ‬نماینده‭ ‬اکثریت‭ ‬مردم‭ ‬نیستند‭.‬

اخیراً‭ ‬مستندی‭ ‬از‭ ‬زندگی‭ ‬جورج‭ ‬کارلین‭ ‬کمدین‭ ‬مشهور‭ ‬را‭ ‬دیدم‭. ‬جالب‭ ‬توجه‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬مسایلی‭ ‬را‭ ‬که‭ ‬او‭ ‬در‭ ‬دهه های‭ ‬هشتاد‭ ‬میلادی،‭ ‬یعنی‭ ‬از‭ ‬زمان‭ ‬پرزیدنت‭ ‬ریگان‭ ‬مطرح‭ ‬می کرد‭ ‬عیناً‭ ‬و‭ ‬دقیقاً‭ ‬همان هایی‭ ‬هستند‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬دهه‭ ‬سوم‭ ‬قرن‭ ‬بیست‭ ‬و‭ ‬یکم‭ ‬درگیر‭ ‬آن‭ ‬هستیم‭. ‬سقط‭ ‬جنین،‭ ‬کنترل‭ ‬فروش‭ ‬اسلحه،‭ ‬ضدیت‭ ‬با‭ ‬علم‭ ‬و‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬حقوق‭ ‬دگرباشان‭ ‬عیناً‭ ‬همان‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬بود‭. ‬بگذارید‭ ‬عقب تر‭ ‬برویم‭. ‬این ها‭ ‬دقیقاً‭ ‬همان‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬قرون‭ ‬وسطی‭ ‬دستاویز‭ ‬متحجرین‭ ‬و‭ ‬واپسگراها‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬من‭ ‬اصلاً‭ ‬امیدی‭ ‬به‭ ‬اینکه‭ ‬این‭ ‬افراد‭ ‬با‭ ‬بحث‭ ‬اغنایی‭ ‬و‭ ‬آموزش،‭ ‬نظراتشان‭ ‬عوض‭ ‬شود‭ ‬ندارم‭. ‬تنها‭ ‬راه‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬آن ها‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬ارگان های‭ ‬تصمیم گیرنده‭ ‬و‭ ‬اجرایی‭ ‬دور‭ ‬نگه‭ ‬داشت‭. ‬و‭ ‬این‭ ‬عملی‭ ‬نیست‭ ‬مگر‭ ‬با‭ ‬شرکت‭ ‬فعال‭ ‬در‭ ‬انتخابات‭ ‬و‭ ‬انتخاب‭ ‬افراد‭ ‬مترقی،‭ ‬آگاه‭ ‬و‭ ‬پیشرو‭.‬

مدیریت سایت