خوانندگان گرامی،
همان طور که در شماره های قبل به آگاهی رسید این صفحه را اختصاص داده ایم به برخورد دیدگاه های دو برادر خیالی با نام های هابیل و قابیل. این دو برادر با وجود آن که در یک خانواده و یک نوع شرایط بزرگ شده اند، نقطه نظرهای متفاوت و حتی مخالف یکدیگر دارند. از آن ها خواسته ایم تا در هر شماره بحثی را مطرح کنند و نقطه نظرهای خود را بگویند. ما بدون هیچ قضاوتی این دیدگاه ها را ارائه می کنیم و قضاوت را بر عهده شما می گذاریم. اگر خوانندگان گرامی نظری به طرفداری یا مخالفت با هر یک دارند می توانند نظر خود را، از طریق فرستادن ایمیل به آدرس پیک، با ما در میان بگذارند. گفتار این بار در رابطه با «جنگ خاورمیانه» است.
هابیل: من و تو در خیلی از مسائل اختلاف نظر داریم ولی در یک چیز فکر می کنم نظراتمون نزدیکه. اونم توی بعضی مسائل سیاست خارجی آمریکاست. مهم هم نیس که چه حزبی سرکاره، بعضی وقتا یه کارایی می کنن که اصلا به عقل و منطق جور در نمی آد. یعنی نه منافع کوتاه مدت دولت و مردم رو در اون می بینی و نه منافع طولانی مدت رو. سناریوهای مختلف رو هم سرهم می کنن و به خورد ملت و رسانه ها می دن. بعد که به خنسی می افتن و گند کار درمی آد هم مرتب گناه رو به گردن این و اون می اندازن و سعی می کنن از زیر مسئولیت شونه خالی کنن. مهمتر از همه اینکه از اشتباهات درس نمی گیرن و اصرار دارن دوباره همونا رو تکرار کنن. اینو از این نظر می گم که دیدم بعضی وقتا تو هم کلافه می شی.
قابیل: آره، شاید ولی مشخص تر بگو. چون یه حکم کلی نمی شه داد. شاید منظورت حمایت بی قید و شرط بایدن از نتانیاهو و اسرائیله. می دونم که تو هم به این سیاست اعتراض داری ولی اعتراض من و تو از دو جنبه مختلفه. اعتراض من از این جهته که می بینم که نتانیاهو با سیاست های راست افراطیش داره به ریشۀ اسرائیل تیشه می زنه و اسرائیل الان توی دنیا سکۀ یه پول شده. هیچکس دیگه هیچ همدردی و سمپاتی با اون نداره. اسرائیل بزرگترین و مطرح ترین قدرتی بود که جلوی جمهوری اسلامی وایساده بود. یه سال پیش کسی جرات نمی کرد به دولت اسرائیل و یهودی ها چیزی بگه، الان هیچکس نیس که چیزی نگه. مسألۀ فلسطین کاملا تحت الشعاع مسائل مهم دیگۀ دنیا مثل جنگ اوکراین و روسیه بود ولی الان مسالۀ عمده دنیا شده. همه دارن اسرائیل رو محکوم می کنن و کل قضیه کاملاً به نفع جمهوری اسلامی تموم می شه!
هابیل: آره حرفت درسته. من از این نظر این سیاست رو محکوم نمی کنم. به نظر من حمایت بایدن از نتانیاهو یه اشتباه و فاجعۀ تاریخی دیگه در سیاست خارجی آمریکاس، مث لشکرکشی به افغانستان و عراق و فجایع ناشی از اونا. این حمایت می تونه باعث انتخاب نشدن اون بشه و فاجعۀ بعدی دوباره روی کار اومدن ترامپه. دیدی که توی انتخابات مقدماتی توی خیلی از ایالات، دموکرات ها رأی اعتراضی دادن؛ این ها فقط عرب های آمریکا نبودن. خیلی از جناح مترقی و چپ دموکرات به بایدن توی این انتخابات رأی ندادن. اسرائیل متهم به نسل کشی و جنایت جنگی شده. کمتر کسی از اون دفاع می کنه. اعتراضات میلیونی توی کشورهای مختلف، مساله فلسطین رو در جهان مطرح کرده. نسل کشی و جنایت جنگی به طور زنده برای مردم دنیا نشون داده می شه. فلسطینی ها بهای زیادی پرداختن ولی مردم دنیا واسه اولین بار با مسألۀ فلسطین، به طور ملموس آشنا شدن. البته این رو هم بگم که اگه این اتفاق زمان ترامپ هم افتاده بود فرقی نمی کرد.
قابیل: چطور فرقی نمی کرد؛ ترامپ اصولاً مخالف درگیر شدن با مسایل جهانیه. مخالفتش با ناتو و جنگ اوکراین هم به همین خاطره. اگه یادت باشه اشغال افغانستان رو هم اون تموم کرد. البته قرار مداراشو گذاشت ولی دورۀ بایدن انجام شد. اصولاً مخالف گلوبالیسم و درگیر شدن نظامی و غیرنظامی با مسائل جاهای دیگۀ دنیاست. واسه همین هم پنتاگون باهاش رابطه خوبی نداشت. از نظر اون و طرفداراش آمریکا در درجۀ اول اهمیته. اروپا باید خودش مسایل خودشو حل کنه و آسیا و بقیه هم به همین ترتیب. نه اینکه من با این سیاست انزواطلبی موافق باشم! به نظر من نمی شه توی دنیای امروز انزواطلب بود، عملی نیس ولی منظورم اینه که ترامپ احتمالاً موضعش با بایدن فرق می کرد.
هابیل: ممکنه ترامپ به ظاهر طرفدار سیاست انزوا باشه ولی در عمل اینطور نیس، به خصوص در مورد اسرائیل. نتانیاهو و ترامپ یار گرمابه و گلستان همن. مگه ترامپ نبود که به اسرائیل چراغ سبز داد که پایتخت را به اورشلیم ببره؟ مسأله ای که همه رئیس جمهورای قبلی علیه اش بودن؛ یا مگه اون نبود که گفت بلندی های جولان رو اسرائیل مال خودش کنه؟ اگه ترامپ سرکار بود حمایتش از نتانیاهو کمتر نمی بود. تعجب من از اینه که نتانیاهو اصولاً دشمن دموکراتا از اوباما بگیر تا بایدنه، همه جور بی احترامی هم بهشون کرده و می کنه، هر وقت هم تونسته اونا رو دور زده و مستقیماً با جنگ طلب ها و دست راستای های کنگره وارد مذاکره شده ولی با این همه، بایدن خودشو اینجوری بردۀ سیاست های افراطی و فاشیست های دولت نتانیاهو کرده. در ضمن اگه بشه گفت که این جنگ غزه فایده ای هم داشته این بوده که دیگه مردم و رسانه ها اعتراض به دولت اسرائیل را مساوی با یهودی ستیزی نمی بینن. مردم حق مردم اسرائیل رو می بینن ولی این حق رو واسه فلسطینی ها هم می خوان.
قابیل: شاید تو درست بگی در مورد اسرائیل موضع ترامپ فرق نمی کرد. چون الان یادم اومد که دامادش جرد کوشنر و دخترش که در واقع یهودی هم شده کاملاً علنی با اسرائیل در رابطه بودن. من از یه طرف ناراحتم که این همه زن و بچۀ بی گناه به کشتن داده شده و غزه تا این حد نابود شده و سال ها طول می کشه که درست شه؛ از طرف دیگه می بینم که برندۀ واقعی این درگیری نه اسرائیله نه آمریکا بلکه جمهوری اسلامیه که واسه خودش اعتبار گرفته. چیزی که مسلّمه اینه که این جوری غیرقابل ادامه س. نتانیاهو نمی تونه دو میلیون آدم رو به زور از منطقه بیرون کنه. نمی تونه همه رو بکشه و نابود کنه. بنا بر این مجبوره یه جوری قضیه رو فیصله بده. حالا هر چقدر هم آمریکا واسش اسلحه و جت جنگی بفرسته.
هابیل: نگرانی من هنوز هم اینه که نتانیاهو ایران رو بکشه توی جنگ. هر کاری از دستش برمی آد داره می کنه. شاهکارش بمباران سفارت ایران توی دمشق و کشتن ژنرال های ایرانی بود. ایران هم با اون به اصطلاح انتقامش اون همه درون و موشک رو به فنا داد. البته من خوشحالم که تلفاتی نداشت. ولی با این کارش قشنگ دست نتانیاهو رو بازی کرد. توجه رو از غزه ور داشت و انداخت رو ایران. البته نتانیاهو هنوز داره تنش می خاره که قضیه ادامه پیدا کنه. رهبرانی مث نتانیاهو و خامنه ای برای بقاشون به بحران احتیاج دارن. ایران تا حالا خوب جا خالی داده بود ولی نتانیاهو بعید نیس توی قدم بعدیش جت هاشو بفرسته ایران و عملاً به خاک ایران تجاوز کنه. این جنگ واسه ایران و تمام منطقه فاجعه خواهد بود. نتانیاهو تا حالا نشون داده که واسه حفظ خودش حاضره به هر کاری دست بزنه. این جنگ به نفع آمریکا و اروپام نخواهد بود. امید من اینه که بایدن و اروپا بالاخره یه خط قرمز واسش بکشن و جلوی این کارشو بگیرن. نتانیاهو می دونه که اگه از کار برکنار بشه به خاطر سوء استفاده ها و کثافت کاری هایی که کرده مجازات می شه و شاید یه جور راه فراری براش بذارن که دیوونگی نکنه.
قابیل: چرا فکر می کنی این جنگ به نفع مردم ایران نیس؟ مردم ایران طرفدار این جنگ نیستن واسه همین پشت رژیم جمع نمی شن و شاید تنها راه و عملی ترین راه واسه سرنگونی رژیم باشه. البته فکر نمی کنم اسرائیل به تنهائی قادر به این کار باشه و احتمالاً آمریکا یه جورایی به جنگ کشیده می شه. فکر می کنی رژیم خامنه ای دوام بیاره؟
هابیل: واقعا ازت تعجب می کنم. از کی تا حالا جنگ باعث بهتر شدن اوضاع شده؟ تو می دونی که اگه فقط دو تا از نیروگاه های برق ایران رو بزنن چه فاجعه ای اتفاق می افته. دور و بر ایران رو ببین، آیا جنگ به افغانستان و عراق کمک کرده؟ این واقعاً نمی دونم ساده لوحیه یا چیز دیگه که فکر کنی رژیم ایران اینجوری عوض می شه. به چه قیمت؟ به قیمت نابودی کشور؟ منم به اندازۀ تو، شاید هم بیشتر، از اون رژیم منتفرم ولی باید عقل داشت و اینقدر احساساتی و الکی برخورد نکرد. منظورم تو نیستی ها! ولی از ایرونی ها توی سوشال مدیای نظراتی رو می بینم که شاخ درمی آرم. وقتی خبر بمباران سفارت ایران توی دمشق منتشر شد، اینا از کشته شدن ژنرال ها و احتمال گسترش جنگ آب از لب و لوچه شون راه افتاده بود. من نمی دونم چه بلائی سرمون اومده؟ چرا بعضی از مردم ما اینقدر بی احساس شدن نسبت به فجایعی که داره اتفاق می افته و خودشون رو مرکز جهان می بینن؟ چطور ککشون هم نمی گزنه از این همه کشتار زن و بچه های بی گناه.
قابیل: خب یه عده ای اینجورین دیگه… ولی من فقط برام سؤاله که چی پیش می آد. منم این حس رو دارم که اگه جنگ گسترش پیدا کنه دیگه نمی شه جمعش کرد و هر اتفاقی ممکنه بیافته. منم یه پست های مشکوکی می بینم که زیاد از این حرف ها می زنن. اکثرشونم نه اسم دارن نه عکس و اصلاٌ معلوم نیس کین. ولی خب یه عده هم هستن که دلشون واسه آزادی ایران می تپه. بالاخره بعد از چهل و پنج سال فاجعه می خوان یه رژیم درست درمیون توی ایران برقرار بشه و مردم آزاد شن. راه های مختلف هم توی این چهل و پنج سال امتحان شده و هیچکدوم جواب نداده.
هابیل: می فهمم که خیلی ها احساساتی برخورد می کنن ولی من به خودم حق نمی دم که واسه مردم ایران نسخه بنویسم که چکار کنن و چه کار نکنن. من سی چل ساله ایران نبودم و کاملاً اعتقاد دارم که دیگه ایران و روحیات و فرهنگ غالب رو نمی شناسم. خیلی از ماها اینجوری هستیم خیلی ها از قبل از انقلاب دیگه ایران نرفتن. احتمالا هم هرگز نخواهند رفت ولی از نسخه نوشتن وا نمی مونن. دلت واسه ایران می تپه؟ دلت می خواد مردم ایران آزاد باشن؟ دلت می خواد اقتصاد ایران در سطح جهانی رقابت کنه؟ ایران پیشرفت کنه؟ عالی! یه کم مطالعه کن، تاریخ کشورو بخون، تاریخ کشورهای دیگه رو هم از جمله همین کشوری که وطن دومته بخون. دونستن عیب نیس، ندونستن عیبه. شاید توی نوعی هم به این نتیجه برسی که تغییر سرنوشت مردم ایران به عهده خود اون مردمه اونم از طریق خشونت پرهیز.
قابیل: خیلی خب سخنرانی و شعار بسه! فکر می کنی بایدن سیاست حمایت از نتانیاهو رو عوض کنه و خط قرمز براش بکشه؟ فکر نمی کنی همین انشقاقی که توی دموکرات ها پیش اومده به نفع ترامپه و انتخاب اونو واسه دور دوم قطعی می کنه؟ الان که سیاست دموکرات ها از هر چمن گلیه. بایدن مرتب اسلحه و جت می فرسته، چاک شومر که خودش هم یهودیه و از حامیان عمدۀ اسرائیله از تغییر دولت و انتخابات زود رس توی اسرائیل صحبت می کنه، بلینکن وزیر خارجه تهدید می کنه که اگه اسرائیل به ما گوش نده مام سیاستمون رو تغییر می دیم؛ آیا اینا همه خالی بندیه و می خوان دموکرات های معترض رو برگردونن یا جدی جدی دارن خط قرمز می کشن؟
هابیل: من فکر می کنم آش رو اینقدر شور کردن که خود آشپزهام فهمیدن. توی این ۷ ـ ۶ ماه اسرائیل توی دنیا ایزوله شده و به دنبالش آمریکا هم خودشو ایزوله کرده. دیدی که قطعنامه های آتشبس رو تا حالا آمریکا وتو می کرد. این دفه نکرد. بایدن از آتشبس صحبت می کنه. در عین حال که دوباره دستور فرستادن اسلحه و بمب و جت صادر می کنه. من فکر می کنم بایدن راه فراری نداره اگه به صورت منطقی فکر کنه می بینه که سیاست نتانیاهو ورشکسته است و رفتنیه. بنا بر این واسه حفظ موقعیت و به دست آوردن دل مترقی های حزب که واسه بردن انتخابات اونا رو لازم داره، با نتانیاهو خط کشی می کنه. در ضمن که با کمک های همه جانبه اش تا حالا جناح یهودی های حزب رو هم خوشحال نگه داشته. تنها راه پیروزیش توی انتخابات اینه. والا این همه دستاوردهایی که از نظر اقتصادی داشته توی این چهار سال و بقیه کارهاش دخلی در قضیه نخواهد داشت. همونطور که می دونی نتیجۀ انتخابات ریاست جمهوری محدود شده به رای ۷ ـ ۶ ایالت به اصطلاح «سوینگ». در اون ها هم صحبت از ده، پونزده هزار رأی اختلاف هست. بنا بر این هر رأیی به حساب می آد. یادمون باشه که همیشه دلیل انتخاب شدن جمهوری خواه ها، رأی ندادن دموکرات هاست. این راه حل منطقیه. ولی آیا منطقی عمل خواهد شد؟
