سالی که گذشت
سردبیر: علی صدر
فرا رسیدن سال نوی میلادی را به شما خوانندگان گرامی تبریک می گویم و برایتان موفقیت، سلامتی و بهروزی آرزو می کنم. بنا بر سنت دیرینه در شمارۀ سال نو نگاهی می اندازیم به وقایع سال گذشته که در زندگی ما و جامعه ایرانیان آمریکا و در کل جامعه تاثیر داشته. بعد تا حد امکان اثرات وقایع و پدیده ها بر سال آتی را بررسی می کنیم. البته در این مختصر امکان مرور همۀ وقایع وجود ندارد و ما فقط به طور اجمالی به برخی از مهمترین آنان می پردازیم.
در ایران جنبش اعتراضی «زن، زندگی، آزادی» هنوز به طور پراکنده در جریان بود.این اعتراضات در بلوچستان و کردستان دامنۀ بیشتری داشتند و به همین ترتیب سرکوب نیز شدیدتر بود. تظاهرات اعتراضی و گردهمایی های متعددی در اوایل سال از طرف ایرانیان و ایران دوستان در کشورهای مختلف، از جمله در بسیاری از شهرهای آمریکا هنوز صورت می گرفت ولی کم کم به خاطر حرکات انحصارطلبانه و برخوردهای غیر اصولی جناحی، تظاهرات به انشقاق کشیده شد. اتحاد و همبستگی ای که در ابتدای اعتراضات به وجود آمده بود متاسفانه به هم خورد و ادعای رهبری از راه دور و تخطئه و اتهام زنی به افراد مختلف، این جنبش مردمی را در خارج از ایران پراکنده و مردم را دلسرد کرد.
جنگ اوکراین که از فوریه سال ۲۰۲۲ با حمله روسیه و اشغال مناطق شرقی اوکراین شروع شده بود همچنان جریان دارد. کشورهای تحت پوشش ناتو به رهبری آمریکا از ارسال کمک های نظامی و مالی به اوکراین فروگزار نکردند. کوشش های سازمان ملل و کشورهای دیگر جهت پایان این جنگ هنوز به نتیجه نرسیده.
از ماه ژانویه مجلس نمایندگان آمریکا (هاوس) در بحران فرو رفت زیرا جمهوری خواهان، که با اختلاف ۶ نماینده در آن به اکثریت رسیده اند از انتخاب سخنگوی جدید عاجز مانده بودند . سرانجام آقای کوین مک کارتی توانست به زور و پس از پانزده بار رای گیری بر کرسی سخنگو تکیه بزند؛ البته رهبری واقعی در دست فراکسیون راست افراطی (فریدوم کاکس) است. نمایندگان جمهوری خواه که به طور کامل زیر سلطۀ آن ها قرار داشتند سرانجام زمانی که مک کارتی برای تصویب بودجۀ موقت مجبور به ائتلاف با دموکرات ها شد، او را سرنگون کردند. دوباره جدال برای انتخاب رهبر جدید از سر گرفته شد و سرانجام آقای مایک جانسن که فردی فناتیک و مذهبی است به عنوان سخنگو انتخاب شد. در سال گذشته متاسفانه هاوس جز آشوب و درگیری داخلی کاری صورت نداده است؛ در همین حال سناتور تابرویل یک تنه جلوی تصویب شغل۴۰۰ تن از فرماندهان ارشد ارتش را گرفته بود. حق سقط جنین هنوز در بسیاری از ایالاتی که توسط واپسگرایان قبضه شده اند مساله ای عمده است . در حالی که طبق آمارگیری های متعدد اکثریت جامعه طرفدار آزادی حق انتخاب اند، در این ایالت ها افراطیون مذهبی با تمام وجود جلوی آن را گرفته اند.
مساله تورم هم که بعد از پاندمی گریبانگیر دولت و ملت شده، همچنان یکی از مسائلی است که دولت پرزیدنت بایدن درگیر آن است. نرخ بیکاری هنوز در پائین ترین حد است و بسیاری از موسسات مشاغل مورد نیاز خود را نمی توانند پر کنند. شاید همین باعث شده که اتحادیه های کارگری بعد از دهه ها افول سرانجام قدرتمند شده و توانستند با اعتصاب و تظاهرات حقوق و مزایای متعددی برای کارگران و کارکنان تحت پوشش خود از کارفرماها بگیرند.
بهترین خبر سال گذشته از نظر من اعلام اهدای جایزۀ صلح نوبل به نرگس محمدی، فعال سیاسی ایرانی بود. زمانی که خانم بریت ریس اندرسن رئیس کمیته صلح نوبل سخنرانی خود را با «زن، زندگی، آزادی» شروع کرد، معلوم شد که جایزه دوباره به یک ایرانی تعلق گرفته و جنبش مهسا ثبت جهانی شده. مسلما اشک شوق به دیدگان ایرانیان آزادی خواه و همه طرفداران حقوق زنان، آزادی و برابری نشست. ولی دیری نپائید که قتل دلخراش آرمیتا گراوند این شادی را نابود کرد.
بلافاصله بعد از این ها بود که در روز هفتم اکتبر حماس به طور غافلگیرانه به شهرک های اسرائیلی حمله کرد و بیش از هزار و دویست نفر را کشته و بیش از دویست نفر را نیز گروگان گرفت. قربانیان و اسرا اغلب غیرنظامی و شامل زنان، کودکان و سالخوردگان بود. این حمله باعث عکس العمل شدید دولت اسرائیل و بمباران بی سابقۀ ساکنین نوار غزه شد. از آن تاریخ تا امروز که این خطوط نوشته می شود بیش از بیست هزار فلسطینی که دو سوم آن ها را زنان و کودکان شامل می شوند به قتل رسیده اند. کشتار هفتم اکتبر حماس از طرف اغلب سازمان های بین المللی و حقوق بشری محکوم شد. همه اظهار کردند که کشتار زنان و کودکان و اصولا غیرنظامیان همیشه از طرف هرکس که صورت گیرد محکوم است و به هیچ وجه توجیه کنندۀ مقابله به مثل نیست. دولت آقای بایدن و کنگره از همان روز اول حمایت بدون قید و شرط خود را از اسرائیل و عملیات انتقام جویانه آن اعلام کردند. کشتار جمعی و «پاکسازی نژادی» ابتدا با بمباران های پیوسته و سپس با ورود نیروهای مسلح به توپ و تانک ادامه یافت. هدف عملیات نابودی حماس بود ولی دنیا شاهد کشتار زنان و کودکان بود. آمریکا و اسرائیل تقاضای آتشبس از طرف سازمان ملل و بسیار از رهبران کشورهای مختلف را نادیده گرفته اند. این بدون شک بدترین حادثه سال بود و با وجود دولت فعلی اسرائیل و حمایت همه جانبه آمریکا به این زودی ها به نتیجه نخواهد رسید. در هفته های اول جنگ نگرانی همه از کشیده شدن دامنه جنگ به ایران و منطقه بود. هرچند این خطر هنوز به طور کامل از میان نرفته ولی جاخالیِ به موقع دولت ایران احتمال آن را کمتر کرده است.
سال ۲۰۲۴ سال انتخابات ریاست جمهوری است. از یک سو پرزیدنت بایدن با وجود هشدارها و نصایح بسیاری که او را به خاطر بالا بودن سن و مشکل حضورذهن کاندیدای مناسبی نمی سازد، برای دورۀ دوم نامزد شده است. از طرف دیگر آقای ترامپ با وجود حمل ۹۱ جرم و امکان محاکمه در چندین دادگاه، نفر اول و پرطرفدارترین کاندیدای حزب جمهوری خواه است. به نظر می رسد که انتخابات ۲۰۲۰ دوباره بین این دو کاندیدا انجام شود، با این تفاوت که آقای بایدن با وجود اینکه در بسیاری زمینه های اقتصادی توانسته موفقیت های مهمی به دست آورد ولی در زمینۀ حفظ محیط زیست (با افزایش اجازه حفاری برای سوخت فسیلی) و زمینۀ سیاست خارجی (حمایت از جنگ) خود را ضربه پذیر کرده است. در مورد آقای ترامپ هم باید دید اگر سیستم قضایی نتواند او را از دور خارج کند شانس انتخاب او از همۀ هم حزبی هایش بیشتر است. سال پرحادثه ای در پیش است. امید و آرزوی ما بهر حال صلح پایدار، احقاق حق زندگی، آزادی و سعادت برای همه مردم جهان است.