زن زندگی آزادی

زن زندگی آزادی

‭‬زن‭ ‬زندگی‭ ‬آزادی

سردبیر‭:‬‭‬ علی‭ ‬صدر

قتل‭ ‬فجیع‭ ‬مهسا‭) ‬ژینا)‭ ‬امینی‭ ‬توجه‭ ‬جهانیان‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬پایمال‭ ‬شدن‭ ‬حقوق‭ ‬زنان‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬جلب‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬اعتراض‭ ‬آنان‭ ‬را‭ ‬برانگیخت‭. ‬مهسا‭ ‬امینی‭ ‬دختر‭ ‬بیست‭ ‬و‭ ‬دو‭ ‬ساله‭ ‬کورد‭ ‬که‭ ‬همراه‭ ‬برادرش‭ ‬برای‭ ‬گردش‭ ‬به‭ ‬تهران‭ ‬رفته‭ ‬بود،‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬24‭ ‬شهریور‭ ‬به‭ ‬خاطر‭ ‬بدحجابی‭ ‬توسط‭ ‬گشت‭ ‬ارشاد‭ ‬ربوده‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬بازداشت‭ ‬به‭ ‬قتل‭ ‬رسید‭. ‬اعتراضات‭ ‬ابتدا‭ ‬از‭ ‬جلوی‭ ‬بیمارستان‭ ‬کسری‭ ‬شروع‭ ‬شد‭ ‬ولی‭ ‬خیلی‭ ‬زود‭ ‬در‭ ‬بسیاری‭ ‬دیگر‭ ‬از‭ ‬شهرهای‭ ‬ایران‭ ‬نیز‭ ‬تظاهرات‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬خودانگیخته‭ ‬برپا‭ ‬شد‭. ‬همانطور‭ ‬که‭ ‬انتظار‭ ‬می رفت‭ ‬این‭ ‬اعتراضات‭ ‬با‭  ‬سرکوب‭ ‬وحشیانه‭ ‬نیروهای‭ ‬انتظامی‭ ‬و‭ ‬بسیجی‭ ‬مواجه‭ ‬شد‭. ‬از‭ ‬ابتدای‭ ‬اعتراضات‭ ‬تا‭ ‬کنون‭  ‬صدها‭ ‬نفر‭ ‬کشته‭ ‬و‭ ‬زخمی‭ ‬و‭ ‬بازداشت‭ ‬شده اند‭.‬

این‭ ‬خطوط‭ ‬را‭ ‬من‭ ‬در‭ ‬اوایل‭ ‬اکتبر‭ ‬می نویسم‭ ‬و‭ ‬نمی دانم‭ ‬تا‭ ‬وقتی‭ ‬مجله‭ ‬چاپ‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬شما‭ ‬برسد‭ ‬چه‭ ‬تحولاتی‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬ولی‭ ‬آنچه‭ ‬تا‭ ‬همینجا‭ ‬مشخص‭ ‬شده‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬حرکت‭ ‬اعتراضی‭ ‬ماهیتاً‭ ‬با‭ ‬شورش های‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬متفاوت‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬حرکت‭ ‬را‭ ‬زنان‭ ‬و‭ ‬جوانان‭ ‬متولد‭ ‬دهه‭ ‬هشتاد‭ ‬و‭ ‬نود‭ ‬رهبری‭ ‬می کنند‭. ‬این ها‭ ‬می پرسند‭ ‬چرا‭ ‬باید‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬قوانین‭ ‬واماندۀ‭ ‬قرون‭ ‬وسطائی‭ ‬زندگی‭ ‬کنند؟‭ ‬جوانانی‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬ارتباط‭ ‬با‭ ‬جهان‭ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬شبکه های‭ ‬اجتماعی‭ ‬می بینند‭ ‬که‭ ‬راه های‭ ‬زندگی‭ ‬دیگری‭ ‬هم‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬آن ها‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬محروم اند‭. ‬اینان‭ ‬ترس‭ ‬ندارند‭ ‬که‭ ‬چیزی‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬دست‭ ‬بدهند‭ ‬و‭ ‬تا‭ ‬آنجا‭ ‬که‭ ‬بتوانند‭ ‬این‭ ‬قوانین‭ ‬را‭ ‬زیر‭ ‬پا‭ ‬می گذارند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬بدحجابی‭ ‬و‭ ‬بی حجابی،‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬مبارزۀ‭ ‬مدنی‭ ‬صلح آمیز،‭ ‬مبارزه‭ ‬می کنند‭. ‬

قانون‭ ‬حجاب‭ ‬اجباری‭ ‬سمبل‭ ‬و‭ ‬ملموس ترین‭ ‬قانون‭ ‬ضد‭ ‬زن‭ ‬و‭ ‬ضد‭ ‬آزادی‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬مبارزه‭ ‬منفی‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬قانون‭ ‬به‭ ‬شکل‭ ‬تمرد،‭ ‬مبارزه ای‭ ‬بوده‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬فردای‭ ‬انقلاب‭ ‬پنجاه‭ ‬و‭ ‬هفت‭ ‬آغاز‭ ‬شد‭. ‬زنان‭ ‬آزاده‭ ‬ایران‭ ‬نشان‭ ‬داده اند‭ ‬که‭ ‬مخالفت‭ ‬آنان‭ ‬نه‭ ‬با‭ ‬حجاب‭ ‬بلکه‭ ‬اجباری‭ ‬بودن‭ ‬آن‭ ‬است‭. ‬آنان‭ ‬این‭ ‬حق‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬زنانی‭ ‬که‭ ‬خواستار‭ ‬حجاب‭ ‬هستند‭ ‬قائلند‭ ‬و‭ ‬هیچگاه‭ ‬نخواسته اند‭ ‬حجاب‭ ‬کسی‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬زور‭ ‬بردارند‭. ‬آن ها‭ ‬به‭ ‬حق‭ ‬انتخاب‭ ‬معتقدند‭.‬

همانطور‭ ‬که‭ ‬اشاره‭ ‬شد‭ ‬قانون‭ ‬حجاب‭ ‬اجباری‭ ‬فقط‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬قوانین‭ ‬ضد‭ ‬زن‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬است‭ ‬ولی‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬سمبل‭ ‬مبارزه‭ ‬حق طلبی‭ ‬در‭ ‬آمده‭ ‬است‭. ‬زنان‭ ‬آزاده‭ ‬ایران‭ ‬سال هاست‭ ‬برای‭ ‬حق‭ ‬طلاق،‭ ‬حق‭ ‬سرپرستی‭ ‬فرزندان،‭ ‬حق‭ ‬ارث‭ ‬مساوی‭ ‬با‭ ‬مردان،‭ ‬حق‭ ‬خروج‭ ‬از‭ ‬کشور‭ ‬و‭ ‬بر‭ ‬علیه‭ ‬باقی‭ ‬قوانین‭ ‬پدر‭ ‬سالاری‭ ‬و‭ ‬قرون‭ ‬وسطائی‭ ‬مبارزه‭ ‬می کنند‭. ‬طبق‭ ‬قانون‭ ‬شرع‭ ‬شهادت‭ ‬زن‭ ‬در‭ ‬دادگاه‭ ‬نصف‭ ‬مرد‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬دیه‭ ‬زن‭ ‬هم‭ ‬نصف‭ ‬مرد‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬چهار‭ ‬دهه،‭ ‬زنان‭ ‬در‭ ‬مواردی‭ ‬نادر‭ ‬پیروزی هایی‭ ‬محدود‭ ‬هم‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آورده اند‭. ‬ولی‭ ‬اساسی ترین‭ ‬این‭ ‬حقوق‭ ‬همیشه‭ ‬زیر‭ ‬پا‭ ‬گذاشنه‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬

مرگ‭ ‬دلخراش‭ ‬مهسا‭ ‬امینی‭ ‬جرقه ای‭ ‬بود‭ ‬به‭ ‬خرمن‭ ‬خشک‭ ‬و‭ ‬بغض‭ ‬فروخورده‭ ‬جامعه‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬انفجار‭ ‬که‭ ‬زنان‭ ‬و‭ ‬مردان‭ ‬جوانی‭ ‬که‭ ‬هیچ‭ ‬امیدی‭ ‬به‭ ‬آینده‭ ‬و‭ ‬بهبود‭ ‬اوضاع‭ ‬ندارند‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬خیابان ها‭ ‬سرازیر‭ ‬کرد‭. ‬آن ها‭ ‬عامل‭ ‬این‭ ‬نافرجامی‭ ‬و‭ ‬ناامیدی‭ ‬و‭ ‬فشار‭ ‬روز‭ ‬افزون‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬تجاوز‭ ‬به‭ ‬حقوق‭ ‬فردی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی‭ ‬را‭ ‬مستقیماً‭ ‬در‭ ‬حکومت‭ ‬می بینند‭. ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می رسد‭ ‬که‭ ‬آن ها‭ ‬انتظار‭ ‬دادرسی‭ ‬و‭ ‬تغییر‭ ‬از‭ ‬طرف‭ ‬دولت‭ ‬را‭ ‬هم‭ ‬از‭ ‬دست‭ ‬داده اند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬کل‭ ‬نظام‭ ‬درافتاده اند‭. ‬و‭ ‬این‭ ‬وجه‭ ‬تمایز‭ ‬این‭ ‬اعتراضات‭ ‬با‭ ‬حرکات‭ ‬اعتراضی‭ ‬گذشته‭ ‬است‭.‬

همانطور‭ ‬که‭ ‬آگاهید‭ ‬در‭ ‬چهل‭ ‬و‭ ‬سه‭ ‬سالی‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬انقلاب‭ ‬می گذرد،‭ ‬هر‭ ‬از‭ ‬چندی‭ ‬به‭ ‬دلایل‭ ‬مختلف‭ ‬حرکات‭ ‬اعتراضی‭ ‬توسط‭ ‬بخش هایی‭ ‬از‭ ‬جامعه‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬محدود‭ ‬یا‭ ‬گسترده‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬همگی‭ ‬بدون‭ ‬استثنا‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬وحشیانه‭ ‬سرکوب‭ ‬شده اند؛‭ ‬عده ای‭ ‬کشته،‭ ‬زخمی‭ ‬و‭ ‬زندانی‭ ‬شده اند‭ ‬بدون‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬تغییری‭ ‬در‭ ‬قوانین‭ ‬صورت‭ ‬گیرد‭. ‬این‭ ‬حرکات‭ ‬ابتدا‭ ‬هر‭ ‬8‭ ‬ـ‭ ‬تا‭ ‬10‭ ‬سال‭ ‬شکل‭ ‬می گرفت‭. ‬ولی‭ ‬به‭ ‬تدریج‭ ‬فاصله‭ ‬بین‭ ‬این‭ ‬اعتراضات‭ ‬کم تر‭ ‬و‭ ‬کم تر‭ ‬شد‭. ‬آخرین‭ ‬آن ها‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1398‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬شاید‭ ‬اگر‭ ‬دو‭ ‬سال‭ ‬پندمی‭ ‬وقفه ای‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬ایجاد‭ ‬نمی کرد‭ ‬جرقه‭ ‬بعدی‭ ‬زودتر‭ ‬زده‭ ‬می شد‭.‬

حرکت‭ ‬اعتراضی‭ ‬اخیر‭ ‬ولی‭ ‬با‭ ‬اعتراضات‭ ‬گذشته‭ ‬تفاوتی‭ ‬اساسی‭ ‬دارد‭: ‬مشخصۀ‭ ‬اصلی‭ ‬آن‭ ‬کاملاً‭ ‬سیاسی‭ ‬بودن‭ ‬آن‭ ‬است‭. ‬درحرکات‭ ‬قبلی،‭ ‬که‭ ‬یا‭ ‬به‭ ‬خاطر‭ ‬گرانی‭ ‬بود‭ ‬یا‭ ‬اعتراض‭ ‬به‭ ‬نتایج‭ ‬انتخابات،‭ ‬هنوز‭ ‬انتظار‭ ‬احقاق‭ ‬حق‭ ‬از‭ ‬خود‭ ‬سیستم‭ ‬می رفت‭. ‬این‭ ‬بار‭ ‬ولی‭ ‬مردم‭ ‬هیچ‭ ‬امیدی‭ ‬به‭ ‬دولت‭ ‬ندارند‭. ‬شعار‭ ‬اصلی‭ ‬این‭ ‬اعتراضات‭ ‬‮«‬زن،‭ ‬زندگی،‭ ‬آزادی‮»‬‭ ‬است،‭ ‬شعاری‭ ‬که‭ ‬همه‭ ‬مردم‭ ‬آزادی خواه‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬جهانی‭ ‬می توانند‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬ارتباط‭ ‬برقرار‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬پشتیبانی‭ ‬کنند‭. ‬این‭ ‬بار‭ ‬همبستگی‭ ‬و‭ ‬اتحادی‭ ‬که‭ ‬توسط‭ ‬شخصیت های‭ ‬هنری،‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی‭ ‬با‭ ‬مهسا‭ ‬امینی‭ ‬و‭ ‬جنبش‭ ‬آزادی خواهی‭ ‬زنان‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬کشور‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬به‭ ‬وجود‭ ‬آمده‭ ‬بی سابقه‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬روز‭ ‬اول‭ ‬اکتبر‭ ‬در‭ ‬150‭ ‬شهر‭ ‬جهان‭ ‬تظاهرات‭ ‬وسیع‭ ‬در‭ ‬پشتیبانی‭ ‬از‭ ‬جنبش‭ ‬مردم‭ ‬ایران‭ ‬برگزار‭ ‬شد‭. 

این‭ ‬اعتراضات‭ ‬نقطه‭ ‬عطفی‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬تاریخ‭ ‬سیاسی‭ ‬ـ‭  ‬اجتماعی‭ ‬ایران‭. ‬این‭ ‬بار‭ ‬اعتراضات‭ ‬مردمی‭ ‬از‭ ‬خط‭ ‬قرمزهایی‭ ‬عبور‭ ‬کرده‭ ‬که‭ ‬دیگر‭ ‬به‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬نمی توان‭ ‬بازگشت‭. ‬گروهی‭ ‬از‭ ‬صاحب نظران‭ ‬نگرانند‭ ‬که‭ ‬چون‭ ‬این‭ ‬جنبش‭ ‬رهبری‭ ‬مشخص‭ ‬ندارد‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬گرفتار‭ ‬رهبری‭  ‬فرصت‭ ‬طلبان‭ ‬خارج نشین‭ ‬شود‭ ‬یا‭ ‬باعث‭ ‬تکه پاره‭ ‬شدن‭ ‬کشور‭ ‬گردد‭. ‬در‭ ‬مورد‭ ‬دوم‭ ‬این‭ ‬احتمال‭ ‬بعید‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می رسد‭ ‬چرا‭ ‬که‭ ‬مردم‭ ‬در‭ ‬اقصی‭ ‬نقاط‭ ‬ایران‭ ‬از‭ ‬کردستان‭ ‬تا‭ ‬بلوچستان‭ ‬و‭ ‬آذربایجان‭ ‬یک صدا‭ ‬شده اند‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬هم‭ ‬پشتیبانی‭ ‬می کنند‭. ‬در‭ ‬عین‭ ‬حال‭ ‬که‭ ‬اوضاع‭ ‬همسایگان‭ ‬همگی‭ ‬از‭ ‬ایران‭ ‬بدتر‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬طوری‭ ‬نیست‭ ‬که‭ ‬کسانی‭ ‬بخواهند‭ ‬به‭ ‬آن ها‭  ‬بپیوندند؛‭. ‬در‭ ‬مورد‭ ‬اول‭ ‬هم‭ ‬رهبران‭ ‬یا‭ ‬در‭ ‬میان‭ ‬همین‭ ‬جوانانند‭ ‬یا‭ ‬فعلاً‭ ‬در‭ ‬زندان‭. ‬

با‭ ‬آرزوی‭ ‬روزهای‭ ‬بهتر‭.‬

مدیریت سایت